In Den Haag ging op 22 maart een spannend initiatief live: de Vrijstraat en wij waren erbij. De Vrijstraat is een manier om bewoners van een straat met elkaar in gesprek te laten gaan over de inrichting van de straat. Als de bewoners bereid zijn om samen minimaal zes auto's voor een half jaar plaats te laten maken, mogen zij de vrijgekomen openbare ruimte zelf inrichten. Er kan bijvoorbeeld gekozen worden voor groen, bankjes, een mini moestuin, een picknicktafel of een speeltoestel. De bewoners geven zelf invulling aan hun wensen voor de straat.
Dit concept is uniek in Nederland. Er bestaan wel leefstraten of droomstraten die in de zomer de straat tijdelijk transformeren, maar niet voor een langere periode, waarbij de insteek is om als straat blijvende veranderingen te maken. Natuurlijk staat het elke inwoner van Nederland nu ook al vrij om de auto weg te doen, maar de vrijgekomen parkeerplaats wordt dan door iemand anders ingenomen. Er komt geen openbare ruimte voor terug.
Gemeente Den Haag faciliteert als eerste gemeente dit project en biedt bewoners van zes aangewezen straten in Den Haag de kans om hun straat anders in te richten. Dit getuigt van lef bij deze gemeente. Voor de gemeente biedt het project een unieke kans om bewoners van een straat met elkaar in gesprek te laten gaan. Uiteindelijk is de straat, de openbare ruimte van alle bewoners, dus logisch dat ze samen aan de knoppen mogen zitten.
Auto's staan gemiddeld vooral stil, dus dat kan slimmer en goedkoper. Inwoners van straten die meedoen aan de pilot worden gestimuleerd om te gaan autodelen. Dat kan op de manier die het beste bij de straat past. Op de site van de Vrijstraat staan voorbeeld situaties en is een handige rekentool voor bewoners om uit te rekenen hoeveel hun huishouden kan besparen met autodelen en welk type delen het beste bij hen past.
Tijdens de lancering van de Vrijstraat in theater de Regentes waren er zo'n 150 mensen aanwezig, vooral bewoners. Er werd uitgelegd wat de pilot inhoudt en vragen werden beantwoord. Dit alles onder de strakke leiding van Monique Verhoef als dagvoorzitter en een vrolijke deun van een jazzband. Maar er was ook flinke tegengas van een aantal bewoners. En dat is best logisch, want uiteindelijk gaat de Vrijstraat ook over verandering, het veranderen van bestaand en bekend gedrag. En bij verandering is altijd weerstand; zonder wrijving geen glans. Toch geeft op de avond een zeer ruime meerderheid aan wel in zo'n Vrijstraat te willen wonen. Men is open en nieuwsgierig voor wat dit initiatief hun straat te bieden heeft. En voor diegenen die het niet zien zitten? Niks is verplicht. Het is vooral een kans die de bewoners wordt geboden, maar meedoen is geheel vrijwillig.
Welke gemeente en welke straten volgen? Laten we samen de Nederlandse straten transformeren naar fijne plekken, die vooral ruimte bieden aan de bewoners en niet alleen aan hun auto's. Meer informatie over het concept Vrijstraat?